Każdy, kto pracuje, powinien znać najniższą krajową. To właśnie ona najczęściej jest wykorzystywana jako punkt odniesienia względem wysokości przychodów. Warto wiedzieć, że jej wysokość zmienia się raz do roku, choć już teraz zapowiadane są jej aż dwie podwyżki w 2023 roku. Ile aktualnie wynosi najniższa krajowa w 2022? Co można za nią kupić? Czy można się za nią utrzymać?
Ile wynosi najniższa krajowa 2022?
Aktualnie najniższa krajowa wynosi 3010 zł brutto. Po odjęciu wszystkich podatków, czyli netto pozostaje 2363,56 zł. Oczywiście ma to też wpływ na minimalną stawkę godzinową. W 2022 roku wynosi ona 19,20 zł brutto, czyli 13,91 zł netto. W stosunku do roku poprzedniego najniższa krajowa została podwyższona o około 200 zł. Osoby pracujące na pełen etat powinny w ciągu miesiąca zarobić przynajmniej wskazaną najniższą krajową. Zaproponowanie im mniejszej stawki jest niezgodne z kodeksem pracy i może podlegać karze. Oczywiste jest też to, że znalezienie pracownika za stawkę niższą niż najniższa krajowa jest bardzo mało prawdopodobne.
Czy za najniższą krajową można się utrzymać?
Warto podkreślić, że wprawdzie najniższa krajowa 2022 jest wyższa o około 200 zł niż w zeszłym roku, to i tak realnie w kieszeni pozostaje mniej pieniędzy. Jest to efekt bardzo wysokiej inflacji. Z racji tego, że na ten moment wynosi ona około 15%, to podwyżka najniższej krajowej wcale nie jest odczuwalna i nie poprawia ona stanu finansowego osób, które ją zarabiają. Z tego powodu na 2023 rok zaplanowano aż dwie podwyżki najniższej krajowej. Mają one złagodzić skutki inflacji, choć równocześnie mogą dodatkowo ją wzmóc poprzez wypuszczenie na rynek większej ilości pieniędzy. W ten sposób powstaje spirala inflacyjna. Polega ona na podnoszeniu wynagrodzeń, by zmniejszyć skutki inflacji, co równocześnie powoduje jej wzrost. Z tego powodu konieczne są kolejne podwyżki wynagrodzeń. W ten sposób zdarzenia się zapętlają, a sytuacja staje się coraz bardziej napięta. Warto jednak podkreślić, że problemem nie jest samo podnoszenie wynagrodzeń, ale brak działań, które mają dodatkowo wyhamowywać inflację.
Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy za najniższą krajową można samodzielnie przeżyć miesiąc. W przypadku mieszkania w dużym mieście i samodzielnego wynajmowania mieszkania z pewnością kwota ta może być zbyt niska, by można było pozwolić sobie na luksusowe życie. Zwykle jednak podwyżka najniższej krajowej wymusza podniesienie także innych wynagrodzeń po to, by utrzymać pomiędzy nimi podobny stosunek, jak wcześniej. Z tego powodu można liczyć na to, że wszystkie osoby pracujące odniosą korzyść z podniesienia najniższej krajowej.
Wyższe wynagrodzenie to wyższe podatki – najniższa krajowa 2022
Najniższa krajowa jest ustalana przez rządzących na szczeblu krajowym. Trzeba jednak pamiętać, że to nie rząd wypłaca ją pracownikom, ale zrzuca ten obowiązek na przedsiębiorców. Zdarza się więc, że podniesienie wynagrodzenia w ten sposób kończy się koniecznością redukcji etatów po to, by utrzymać rentowność firmy. Równocześnie więcej pieniędzy wpływa do budżetu państwa dzięki temu, że od wyższych zarobków opłacane są wyższe podatki. Jak łatwo się domyślić, w interesie rządzących jest podnoszenie najniższej krajowej. Jest to ruch, który jest bardzo dobrze odbierany przez społeczeństwo, tym bardziej że wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że wynagrodzenia nie są w rzeczywistości wypłacane z rządowej kasy.
Oczywiście warto dbać o dobro społeczne poprzez gwarantowanie wszystkim osobom pracującym minimalnego wynagrodzenia, ale bardzo ważne jest zachowanie przy tym umiaru. Chodzi o to, że rządzący muszą korzystać ze specjalistycznych analiz, które umożliwiają im oszacowanie realnych możliwości podniesienia wynagrodzeń. W teorii najniższa krajowa mogłaby zostać podniesiona nawet do kwoty pięciocyfrowej. To jednak spowodowałoby falę bankructw firm, zwolnienia pracowników i równocześnie szybkie rozbudowanie szarej strefy. Z tego powodu konieczne jest zachowanie umiaru oraz powolne i stopniowe podnoszenie najniższego wynagrodzenia tak, by nie spowodowało to katastrofy ekonomicznej.
Warto śledzić zmiany
Jako że najniższa krajowa jest zmieniana przynajmniej raz do roku, to warto ją śledzić. Tylko tak można być na bieżąco z obowiązującym aktualnie prawem oraz wiedzieć, czego można domagać się od pracodawcy. By móc walczyć o swoje prawa, trzeba wiedzieć jakie przywileje i obowiązki ciążą na pracowniku. Zwykle podniesienie najniższego wynagrodzenia ma miejsce na początku roku kalendarzowego. Z tego powodu szczególną czujność warto zachować na przełomie roku.
