Mogłoby się wydawać, że układanie sztućców nie ma większego znaczenia, ale w praktyce wygląda to już zupełnie inaczej. Wiele osób nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, że ułożenie na talerzu widelca i noża może oznaczać, że posiłek komuś nie smakował lub czeka na kolejne danie. W domowym zaciszu oczywiście nie jest to zbyt istotne i mało osób zwraca uwagę na rozmieszczenie sztućców, ale jeśli ktoś planuje zjeść na mieście lub został zaproszony na obiad, to zaleca się przestrzegać etykiety. Warto znać zasady savoir vivre podczas układania sztućców, aby wiedzieć, jak zachować się w restauracji, przy stole na weselu, podczas uroczystości rodzinnej.
W jaki sposób są ułożone sztućce na stole?
Na zastawę stołową składa się wiele elementów. Wymienić można talerz główny, serwetkę, spis dań, widelec do przystawki, widelec do dania głównego, łyżkę, nóż do dania głównego, nóż do przystawki, łyżeczkę deserową, kieliszek na wodę i kieliszek do wina. Jak widać, jest tego sporo, co oznacza, że każdy musi mieć dużo wolnego miejsca przy stole. Oczywiście na co dzień raczej nikt czegoś takiego nie używa, ale w restauracji już tak. Dla niektórych nie ma żadnego znaczenia to, w jaki sposób zostaną rozmieszczone sztućce. Warto jednak wiedzieć, że układa się je w konkretnej kolejności, zgodnie z podawaniem poszczególnych dań. Jeśli pierwsza pojawia się przykładowo zupa, to istotne staje się położenie łyżki po prawej stronie obok noża, maksymalnie od zewnętrznej strony. W przypadku podawania przystawki lub sałatki niezbędne stają się widelec i specjalny nóż przystawkowy. Powinny one znajdować się kolejnym rzędzie. Jak widać, znaczenie ma to, co zostanie podane w pierwszej kolejności. Sztućce są ułożone w taki sposób, aby zaczynać od zewnątrz i kierować stopniowo coraz bliżej talerza. Już po tym, jak leżą na stole, można sprawdzić, co będzie serwowane. Oczywiście wymaga to znajomości podstawowych zasad.
Co w takim razie w przypadku sztućców do spożywania deseru? Powinny one znaleźć się ponad talerzem. Łyżeczka jest zawsze nad widelczykiem. Istotne są nawet takie detale jak to, w którą stronę zostanie skierowana łyżeczka w stosunku do widelczyka. Wszystko się komplikuje w przypadku dużego przyjęcia. Im więcej dań ma zostać podanych, tym więcej zostanie wykorzystanych sztućców. Na każdego gościa przypada wieloelementowa zastawa stołowa. Na stole pojawiają się: talerz do przystawki, talerz do dania głównego, widelec to przystawki, widelec do ryb, widelec do dania głównego, nóż do dania głównego, nóż do ryb, nóż do przystawki, łyżka do zupy, łyżeczka do herbaty lub kawy, serwetka, talerz na pieczywo, nóż do pieczywa, łyżeczka do deseru, widelczyk do ciasta, winietka, kieliszek lub szklanka do wody, kieliszek do czerwonego wina, kieliszek do białego wina. Z kolei na zastawę śniadaniową składają się maselniczka, nóż do masła, łyżeczka do herbaty, serwetka, widelec stołowy, widelec do sera, nóż stołowy.
Jak odkładać sztućce po skończeniu posiłku?
Bardzo ważne jest to, aby wiedzieć, w jaki sposób odkładać sztućce po jedzeniu. W ten sposób można poinformować o przerwie w konsumpcji, gotowości na kolejne danie. Wymaga to odpowiedniego ułożenia noży i widelców, które wskazują na to, że potrawa było pyszna lub nie smakowała. Jeśli posiłek był wyśmienity, to należy położyć widelec i nóż równolegle do siebie w poprzek talerza. Jeśli ktoś jest niezadowolony, to może to zakomunikować szefowi kuchni poprzez położenie widelca na nożu. Sztućce mają wyglądać, jak wskazówki zegara ułożone na godzinę 5:00. Bardzo wyraźnym znakiem jest włożenie ostrza noża w widelec. Wskazuje to na niepochlebną opinią klienta. Jeśli ktoś jest w trakcie jedzenia i oczekuje podania kolejnego dania, to powinien skrzyżować ze sobą nóż i widelec na środku talerza. Rączka noża ma być skierowana na prawo, a widelca w dół. Natomiast sposobem na powiadomienie o tym, że ktoś chce na razie wstrzymać się z jedzeniem, czyli potrzebuje przerwy, może to zrobić poprzez położenia noża i widelca po bokach talerza. Należy ułożyć ze sztućców godzinę 8:00 i 16:00.
